ماد نام قومی است که به سرزمین های بخش غربی فلات ایران در هزاره اول پيش از ميلاد مهاجرت کرد. ماد‌ها پایه‌های نخستین شاهنشاهی (۷۲۸-۵۵۰ پ.م.) آریایی‌تباران را در ایران بنیاد نهادند٬ در آغاز قرن ۶ پ. م. با شکست آشور و فتح شرق لیدیه پادشاهی ماد تبدیل به شاهنشاهی بزرگی در آسیا شد. امپراتوری ماد در زمان، هووخشتره به بزرگ‌ترین پادشاهی غرب آسیا حکومت می کرد و سراسر ایران را برای اولین بار در تاریخ به زیر یک پرچم آورد. هوخشثره بنیانگذار اولین قدرت ایرانی بود. پایه گذاری دولت ماد به عنوان نخستین دولت بر پایه وحدت اقوام مختلف ساکن فلات ایران با مشترکات و پیوندهای فرهنگی را باید به عنوان مهم‌ترین رویداد در تاریخ ایران به شمارآورد.

مجموعه لشکرکشی های آشور به سرزمین ماد در قرن هشتم پ. م. و خطر حمله از غرب به‌وسیله دولت زورمند آشور، نیاز تشکیل یک دولت متمرکز را برای مادها که جدیدترین مهاجران به زاگرس بودند بوجود آورد.

نخستين اشاره به قوم ماد در کتيبه‌اى است که گزارش حمله شلمانسر سوم به سرزمين موسوم به پارسوا، در کوههاى کردستان، (سال 837 ق م) بر آن ثبت شده. مادها از نژاد هند و اروپايى به شمار مى‌روند و محتمل است که در تاريخ هزار سال قبل از ميلاد از کناره‌هاى درياى خزر به آسياى باخترى آمده باشند.

هرودوت می‌نویسد:

......